Στοματική υγεία-Τι αλλάζει στην εγκυμοσύνη

Από τον Περικλή Έξαρχο,
Χειρουργός Οδοντίατρος, Συνεργάτης Μαιευτηρίου ΛΗΤΩ

Η εγκυμοσύνη αποτελεί την πιο ευχάριστη περίοδο στη ζωή μιας γυναίκας, είναι όμως και η περίοδος στην οποία το σώμα της και οι λειτουργίες του αλλάζουν σημαντικά. Αυτό ισχύει και για τη στοματική υγεία της εγκύου, για την οποία χρειάζεται ιδιαίτερη μέριμνα. Τι αλλάζει, όμως, και τι πρέπει να γνωρίζει η έγκυος;
1. Το μωρό «κλέβει» ασβέστιο από τη μητέρα κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης;
Η εγκυμοσύνη δεν ευθύνεται για την απώλεια των δοντιών. Το έμβρυο λαμβάνει το ασβέστιο που χρειάζεται για την ανάπτυξή του από τις τροφές και όχι από τα δόντια. Στην περίπτωση όπου οι τροφές δεν είναι πλούσιες σε ασβέστιο, τότε ο οργανισμός το παίρνει από τα οστά.
2. Ποια προβλήματα εμφανίζονται στα δόντια και στα ούλα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνεται ο βαθμός ευαισθησίας στην ανάπτυξη τερηδόνας και ουλίτιδας. Η τερηδόνα είναι πάθηση η οποία καταστρέφει το σμάλτο των δοντιών και οφείλεται κυρίως στις συνεχόμενες προσβολές του από τα οξέα που παράγονται στο στόμα από τα μικρόβια της Οδοντικής Μικροβιακής Πλάκας (ΟΜΠ). Κατά τη διάρκεια της κύησης, οι εμετοί που παρουσιάζονται στους πρώτους μήνες είναι δυνατόν να αυξήσουν την έκθεση των δοντιών στα οξέα του στομάχου, με αποτέλεσμα την αύξηση της τερηδόνας. Η ουλίτιδα της εγκυμοσύνης είναι η συχνότερη πάθηση που εμφανίζεται κατά τη διάρκειά της. Η εμφάνιση της ουλίτιδας τη συγκεκριμένη περίοδο είναι αρκετά συχνή. Τα συμπτώματα παρουσιάζονται από τον 2ο μήνα της εγκυμοσύνης και κορυφώνονται κατά τον 8ο μήνα. Τα κύρια συμπτώματα που εμφανίζονται είναι τα κόκκινα, ερεθισμένα και πρησμένα ούλα τα οποία αιμορραγούν εύκολα κατά τη διάρκεια του βουρτσίσματος των δοντιών. Κατά το 2ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και σε περιπτώσεις όπου η στοματική υγιεινή είναι παραμελημένη παρουσιάζονται μεταξύ των δοντιών και των ούλων μικρά κόκκινα ογκίδια στην περιοχή των ούλων, που είναι γνωστά ως επουλίδες της κύησης. Είναι τελείως ανώδυνα και ακίνδυνα και, αν δεν υποχωρήσουν μόνα τους, αφαιρούνται από τον οδοντίατρο.
3. Πού οφείλεται η ουλίτιδα της εγκυμοσύνης;
Η ουλίτιδα της εγκυμοσύνης μπορεί να οφείλεται στην αύξηση της προγεστερόνης και στην επίδρασή της στη μικροκυκλοφορία του αίματος, καθώς και στις αλλαγές των ορμονών κατά την εγκυμοσύνη. Η παραμέληση της στοματικής υγιεινής που παρατηρείται την περίοδο της εγκυμοσύνης επιβαρύνει την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
4. Η στοματική υγεία επηρεάζει την εγκυμοσύνη;
Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις για τη σχέση ανάμεσα στην ουλίτιδα, στους πρόωρους τοκετούς και στα ελλιποβαρή νεογέννητα. Οι γυναίκες που κατά τη διάρκεια της κύησης πάσχουν από ουλίτιδα ή περιοδοντίτιδα έχουν 7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να γεννήσουν πρόωρα ή να γεννήσουν βρέφος με μικρότερο βάρος. Φαίνεται ότι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα προκαλούν αύξηση των βιολογικών υγρών και επιδεινώνουν τον πόνο.
5. Ποιες οδοντιατρικές πράξεις μπορούν να γίνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
• Απλές οδοντιατρικές επεμβάσεις, όπως σφραγίσματα και καθαρισμοί, μπορούν να γίνουν με τοπική αναισθησία χωρίς πρόβλημα.
• Οι μακροχρόν ιε ς α γωγ έ ς και θεραπείες θα πρέπει να γίνονται μετά το 1ο τρίμηνο της κύησης.
• Κάποιες επείγουσες εργασίες, όπως απονευρώσεις ή ακόμα και εξαγωγές, μπορούν να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αν αυτό είναι απαραίτητο.
• Οι εργασίες αισθητικής οδοντιατρικής (π.χ. λεύκανση) θα πρέπει να αναβάλλονται για μετά τον τοκετό και τον απογαλακτισμό.
• Η χορήγηση τοπικής α να ισ θ η σ ί α ς είναι ασφαλής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά σε μικρές δόσεις και χωρίς την παρουσία αγγειοσυσπαστικού.
• Η λήψη οδοντιατρικών ακτινογραφιών πρέπει να γίνεται μόνο αν είναι απολύτως απαραίτητη και εάν είναι δυνατόν μετά το 1ο τρίμηνο της κύησης. Σε κάθε περίπτωση, ο οδοντίατρος χρειάζεται και απαιτείται να βρίσκεται σε επικοινωνία με το γυναικολόγο που παρακολουθεί τη γυναίκα.

Βασικοί κανόνες στοματικής υγιεινής στη διάρκεια της εγκυμοσύνης:
• Βούρτσισμα των δοντιών με μία μαλακή οδοντόβουρτσα και με φθοριούχο οδοντόκρεμα, τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα.
• Χρήση καθημερινά στοματικού διαλύματος και οδοντικού νήματος.
• Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
• Αποφυγή κατανάλωσης μικρών λιχουδιών μεταξύ των γευμάτων.
• Πραγματοποίηση πολλών, μικρής διάρκειας επισκέψεων στον οδοντίατρό σας κυρίως μετά το 1ο τρίμηνο.
• Σε περίπτωση ναυτίας και επεισοδίων εμέτου συνιστώνται το ξέπλυμα του στόματος με νερό και η αποφυγή του βουρτσίσματος αμέσως.