Η φροντίδα του πρόωρου νεογνού στις μέρες μας

Από την κα Χαρίτου Αντωνία,
Παιδίατρο - Νεογνολόγο - Εντατικολόγο, Δ/ντρια ΜΕΝΝ Μαιευτηρίου «Λητώ»

Η κύηση και ο τοκετός είναι φυσιολογικά φαινόμενα που στην πλειονότητά τους εξελίσσονται ομαλά. Η προωρότητα, δηλαδή η γέννηση ενός παιδιού σε διάστημα μικρότερο των 37 εβδομάδων κύησης, δεν είναι όμως σπάνια.
Περίπου 8-10% των παιδιών γεννιούνται πρόωρα, ποσοστό που αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα της αύξησης των γεννήσεων με εξωσωματική γονιμοποίηση (πολύδυμες κυήσεις). Επίσης μικρό ποσοστό των τελειόμηνων νεογνών είναι δυνατόν να παρουσιάσουν επιπλοκές, πριν, κατά ή μετά τον τοκετό.
Τα τελευταία τριάντα χρόνια με την εξέλιξη της Νεογνολογίας και τη ραγδαία έκρηξη της τεχνολογίας, ζουν όλο καιπερισσότερα πολύ μικρά πρόωρα και ανώριμα νεογνά που χρήζουν νοσηλείας σε νεογνολογικά τμήματα.
Τα εξειδικευμένα μέσα παροχής νοσηλείας αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο στην περιγεννητική ιατρική. Αρχικά εφαρμόσθηκαν σε μεγάλες παιδιατρικές μονάδες, όπου λειτούργησαν σαν μονάδες εντατικής νοσηλείας νεογνών και γρήγορα συνέβαλαν στη μείωση της νεογνικής θνησιμότητας. Πρόκειται για κέντρα παροχής εξειδικευμένης φροντίδας στα νεογνά, τόσο από παιδιάτρους - νεογνολόγους όσο και από άλλες ιατρικές ειδικότητες (υπερηχολόγους, νευρολόγους, αναπτυξιολόγους, οφθαλμίατρους, καρδιολόγους, κλπ) καθώς και από άλλους επαγγελματίες υγείας (νοσηλευτές, φυσικοθεραπευτές, ψυχολόγους,λογοθεραπευτές, κλπ). Στην φροντίδα αυτη συνέβαλαν η ανάπτυξη εργαστηριακών μικρομεθόδων, μηχανημάτων παρακολούθησης των ζωτικών λειτουργιών, μηχανημάτων υποστήριξης των ζωτικών λειτουργιών (αναπνευστήρων), ειδικών φαρμάκων υποβοήθησης της αναπνευστικής λειτουργίας (επιφανειοδραστικός παράγοντας) και ενίσχυσης της σχετικής ανοσολογικής ανεπάρκειας των προώρων και προβληματικών νεογνών, καθώς και της ολικής παρεντερικής διατροφής.
Παράλληλα αναπτύχθηκε η μαιευτική εντατική παρακολούθηση και νοσηλεία με τη δημιουργία μονάδων για γυναίκες υψηλού κινδύνου, για τη συνεχή παρακολούθηση τόσο του εμβρύου όσο και της μητέρας του σε όλη τη διάρκεια της κύησης. Η σύνδεση της μαιευτικής με τη νεογνολογία, δηλαδή των μαιευτικών μονάδων με τα νεογνολογικά τμήματα, ήταν η φυσική συνέπεια των παραπάνω στην προσπάθεια να συνεχιστεί η αρχική πρόοδος. Εξ ου και η ανάπτυξη τα τελευταία 20 χρόνια μεγάλων περιγεννητικών κέντρων στην Β. Αμερική, στην Ευρώπη και στη χώρα μας.
Αυτά τα περιγεννητικά κέντρα παρακολούθησης και περίθαλψης συνέβαλαν στην περαιτέρω μείωση της εμβρυϊκής, περιγεννητικής και νεογνικής θνησιμότητας, ιδίως νεογνών προβληματικών και με πολύ χαμηλό βάρος γέννησης (<1000gr) και παράλληλα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση ιατρών,κοινού, διοίκησης νοσοκομείων,δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και κράτους, γύρω από τη σπουδαιότητα δημιουργίας εξειδικευμένων κέντρων. Έτσι στις μέρες μας υπάρχει τεράστια βελτίωση των παραπάνω αναφερομένων δεικτών θνησιμότητας των νεογνών, ιδίως αυτών των πολύ χαμηλού βάρους γέννησης (ΠΧΒΓ), αλλά κυρίως είναι αξιοσημείωτη η καλύτερη τελική τους έκβαση, με αποτέλεσμα καλύτερη ποιότητα ζωής, ενώ τα περισσότερα από τα παραπάνω νεογνά είναι τελείως υγιή.
Στο περιγεννητικό κέντρο του Μαιευτηρίου «Λητώ», που περιλαμβάνει τη μαιευτική εντατική παρακολούθηση και το νεογνικό τμήμα του και που είναι πλήρως εξοπλισμένο με μηχανήματα σύγχρονης τεχνολογίας, εξειδικευμένο και ευαισθητοποιημένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό κατορθώσαμε, στα 2 1/2 χρόνια λειτουργίας του, με την άριστη συνεργασία μαιευτήρων και νεογνολόγων, να έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα,ακόμα και σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις.