Ορμόνες-Σύμμαχος ή εχθρός της εγκυμοσύνης;
Από τον κ. Κωνσταντίνο Σαμαρά,
Μαιευτήρα-Γυναικολόγο, Ειδικευμένο στη Γυναικολογική Ενδοκρινολογία, Συνεργάτη Μαιευτηρίου ΛΗΤΩ
Όλοι γνωρίζουμε ότι οι ορμόνες είναι η απαραίτητη προϋπόθεση της επιτυχούς κύησης. Λίγοι είναι, όμως, αυτοί που γνωρίζουν ότι ορισμένες ορμονικές δυσλειτουργίες εμποδίζουν ή –ακόμη χειρότερα– αναστέλλουν την εγκυμοσύνη.
Οι ορμόνες και η λειτουργία τους
Η Ωχρινοτρόπος Ορμόνη (LH)
Είναι απαραίτητη για τη ρήξη του ωοθηλακίου και την απελευθέρωση του ωαρίου. Εντούτοις, μικρές, έκτοπες και ρυθμικές αυξήσεις της LH στο πρώτο ήμισυ του κύκλου, πολλές φορές ως αποτέλεσμα στρες, δημιουργούν κακής ποιότητας ωάρια τα οποία δεν μεγαλώνουν και σπάνια γονιμοποιούνται. Με τα σημερινά δεδομένα, αυτή αποτελεί αναμφισβήτητα μία από τις σημαντικότερες αιτίες της δυσκολίας συλλήψεως που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες γυναίκες.
Η Προλακτίνη
Παράγεται από το κέντρο του εγκεφάλου (υπόφυση) και σε μεγάλες ποσότητες ασκεί έντονη αντιοιστρογονική δράση με αποτέλεσμα να μη δημιουργείται καλής ποιότητας ωάριο ή ακόμη να δημιουργούνται προϋποθέσεις αποβολής. Και αυτής, όπως και της προηγούμενης ορμόνης, η παραγωγή σχετίζεται άμεσα με το στρες.
TSH: Ο καθρέπτης της σωστής θυρεοειδικής λειτουργίας
Οι χαμηλές τιμές (κάτω από 0,3)δείχνουν υπερθυρεοειδισμό, ενώ οι υψηλές τιμές (άνω του 4,5) δείχνουν υποθυρεοειδισμό. Και οι δύο καταστάσεις δημιουργούν κακής ποιότητας ωάρια, διαταραχές κύκλου, ανωορρηξία και πρόωρες αποβολές. Οι συνήθεις αιτίες αυτής της ανωμαλίας είναι οι θυρεοειδίτιδες, νοσήματα αυτοάνοσης αιτιολογίας,που ελέγχονται με μετρήσεις των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων από τον θεράποντα ιατρό, έχουν δε μακρύ χρόνο διαρκείας.
Τα Ανδρογόνα
Παράγονται σε μεγάλες ποσότητες στον άνδρα και σε μικρότερες στη γυναίκα σε φυσιολογικές καταστάσεις. Όταν στη γυναίκα παράγονται σε μεγάλες ποσότητες είναι βλαπτικές για τη γονιμότητα με διάφορους τρόπους και δημιουργούν προϋποθέσεις ανωορρηξίας και κακής ποιότητας ωαρίων. Επίσης προκαλούν τριχοφυΐα, λιπαρότητα και αύξηση του σωματικού βάρους. Η συνηθέστερη πηγή παραγωγής τους στη γυναίκα είναι οι πολυκυστικές ωοθήκες, όπου έχουμε το σύνδρομο μικροπολυκυστικών ωοθηκών, δηλαδή αύξηση των ανδρογόνων, διαταραχή μεταβολισμού του σακχάρου αίματος με συνοδούς την παχυσαρκία, την ανωορρηξία και τη δυσκολία σύλληψης.
Αντιμετωπίζοντας τις ορμονικές δυσλειτουργίες
Αυξημένη & έκτοπη παραγωγή της LH
Αποτελεί ένα πολύ δύσκολο και σύνθετο θεραπευτικό πρόβλημα και οδηγεί πολλές φορές σε αποτυχημένες προσπάθειες επιτεύξεως της κύησης, ακόμη και με εξωσωματική γονιμοποίηση. Επειδή δε το αίτιο της αύξησης της ορμόνης δεν είναι ξεκαθαρισμένο (κληρονομική προδιάθεση – εξωγενές στρες) υπάρχουν πάρα πολλά θεραπευτικά φαρμακευτικά πρωτόκολλα τα οποία επιτυγχάνουν πτώση της LH και τα οποία υποχρεωτικά χρησιμοποιούνται σε όλες τις εξωσωματικές προσπάθειες για να μπορέσουν να δημιουργηθούν πολλά και καλής ποιότητας ωάρια για γονιμοποίηση.
Υπερπρολακτιναιμία
Η αντιμετώπιση είναι φαρμακευτική και συνήθως συνεχίζεται και στις πρώτες εβδομάδες εγκυμοσύνης, για να αποφευχθεί τυχόν πρόωρος αποβολή. Απαραίτητο μέτρο είναι ο λεπτομερής έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία για αποκλεισμό υπάρξεως αδενώματος της υποφύσεως, που μεγαλώνει πολύ με την εγκυμοσύνη και μπορεί να προκαλέσει πολλά σοβαρά νευρολογικά προβλήματα.
Υπο ή υπερθυρεοειδισμός
Αντιμετωπίζεται εύκολα φαρμακευτικά από θεράποντα ιατρό, αλλά πρέπει να χορηγηθούν φαρμακευτικές ουσίες οι οποίες να μη διαπερνούν τον πλακούντα και να μην επηρεάζουν το αναπτυσσόμενο έμβρυο.
Υπερανδρογοναιμία
Και αυτή αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά, αφού πρώτα επιτευχθεί η σωστή διάγνωση. Πρέπει απαραίτητα να γίνει με την ανάλογη προσοχή και εμπειρία, διότι οι θεραπείες αναστολής των ανδρογόνων και πρόκλησης ωορρηξίας μπορούν να προκαλέσουν πολλαπλά ωάρια και πολύδυμες κυήσεις.
Ανακεφαλαιώνοντας: Οι ορμόνες μπορούν να γίνουν εχθρός ή σύμμαχος στην επιθυμία για την απόκτηση ενός υγιούς παιδιού. Στον 21ο αιώνα οι κυήσεις είναι τόσο πολύτιμες όσο και η υγεία της γυναίκας. Η προάσπιση των παραπάνω αποτελεί και τον ύψιστο στόχο μας.
