Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης-Μέριμνα & Παρακολούθηση

Από τον Δρ. Εμμανουήλ Σουβατζόγλου,
Ενδοκρινολόγο-Διαβητολόγο, Τμήμα Ενδοκρινολογίας - Διαβήτη - Μεταβολισμού Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ

Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης παρουσιάζεται σε ένα ποσοστό 5-10% των κυήσεων. Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής του; Ποιοι οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το μωρό και ποια η θεραπεία του; Ιδού οι απαντήσεις σε αυτά και άλλα ερωτήματα που προκύπτουν σχετικά με τη συγκεκριμένη νόσο κατά την εγκυμοσύνη.

Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης;
Είναι ο διαταραγμένος μεταβολισμός γλυκόζης που πρωτοεμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό πρακτικά σημαίνει για την έγκυο αυξημένες τιμές σακχάρου νηστείας ή και μετά από γεύμα. Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ) εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και οι τιμές του σακχάρου επιστρέφουν –συνήθως– στα φυσιολογικά επίπεδα μετά τον τοκετό.
Πόσο συχνά εμφανίζεται;
Περίπου στο 5%-10% του συνόλου των κυήσεων. Ωστόσο,υπάρχουν περιπτώσεις που η πιθανότητα μεγαλώνει και αφορά γυναίκες με αυξημένους παράγοντες κινδύνου, όπως θετικό οικογενειακό ιστορικό (ιδιαίτερα σε α’ βαθμού συγγενείς), ηλικία άνω των 25 ετών, προηγούμενες ανεξήγητες αποβολές, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, παχυσαρκία, προηγούμενη κύηση με ΣΔΚ.
Ποιοι οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το έμβρυο;
Οι υψηλές τιμές σακχάρου συνδέονται, ιδιαίτερα όταν εί-ναι πολύ υψηλές, με διαταραχές που αφορούν το έμβρυο και τη μητέρα, όπως αρτηριακή υπέρταση, προεκλαμψία,πολυδράμνιο, μακροσωμία,περιγεννητικές επιπλοκές, καθώς και σειρά μεταβολικών επιπλοκών που αφορούν στο νεογέννητο. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι αν δεν αντιμετωπισθεί ο ΣΔΚ, η πιθανότητα, όταν ενηλικιωθεί το παιδί, να εμφανίσει παχυσαρκία ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αυξάνεται σημαντικά. Πρέπει να σημειωθεί ότι έχει μεγάλη σημασία ο έλεγχος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενδεχομένως όμως και πριν από αυτήν.
Γιατί πριν από την εγκυμοσύνη;
Ένα ποσοστό των γυναικών έχουν πιθανώς διαταραγμένο μεταβολισμό γλυκόζης πριν την εγκυμοσύνη, ιδιαίτερα γυναίκες παχύσαρκες ή μεγαλύτερης ηλικίας με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.Εδώ η ασθένεια δεν ονομάζεται σακχαρώδης διαβήτης κύησης, αφού προϋπάρχει και χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση.
Ποιες έγκυες θα πρέπει να ελέγχονται για διαβήτη κύησης;
Έλεγχος πρέπει να γίνεται σε όλες τις γυναίκες. Ο μαιευτήρας ή ο ενδοκρινολόγος θακατευθύνουν κατάλληλα την έγκυο. Πέρα από αυτό, η διάγνωση τίθεται με τρίωρη σακχαραιμική καμπύλη μετά από φόρτιση με γλυκόζη. Σε αυτήν θα πρέπει να υποβάλλονται όλες οι γυναίκες για τις οποίες ισχύει έστω και ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:

• Α΄ βαθμού συγγενής με σακχαρώδη διαβήτη
• Ηλικία άνω των 25 ετών
• Παχυσαρκία
• Πρότερη κύηση με ΣΔΚ
• Τοκετός μωρού βαρύτερου από 4.500 γρ.
• Ύπαρξη «προδιαβήτη», δηλαδή διαταραχής μεταβολισμού γλυκόζης πριν από την εγκυμοσύνη.

Ποια είναι η θεραπεία της νόσου;
Η δίαιτα, η οποία όμως έχει ορισμένες ιδιαιτερότητες,μια και πρόκειται για εγκυμοσύνη. Επίσης η ασθενής θα πρέπει να παρακολουθεί τακτικά το σάκχαρό της με πολλαπλές μετρήσεις ημερησίως. Εάν δεν επαρκεί η τήρηση δίαιτας, χορηγείται ινσουλίνη. Τα αντιδιαβητικά χάπια δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην κύηση. Ελεγχόμενη άσκηση, εφόσον το επιτρέπει η γενική κατάσταση της εγκύου, όπως περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι, μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου.
Μετά την εγκυμοσύνη παραμένουν οι υψηλές τιμές σακχάρου;
Στο μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών όχι. Πρέπει όμως να γίνει αντιληπτό ότι η παρουσία διαβήτη κύησης αυξάνει –και μάλιστα σημαντικά– την πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον. Έτσι, θα πρέπει η γυναίκα να βρίσκεται σε τακτική παρακολούθηση, να αποφεύγει την παχυσαρκία και να γυμνάζεται τακτικά.