Φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική τομή-Δυνατότητα, αλλά όχι αυτοσκοπός

Από τον δρ Λεωνίδα Παπαδόπουλο,
Μαιευτήρα - Γυναικολόγο, Υπεύθυνο Tμήματος Παθολογίας Κατώτερου Γεννητικού Μαιευτηρίου ΛΗΤΩ

Αρκετές γυναίκες που έχουν γεννήσει με καισαρική τομή τις απασχολεί το ερώτημα αν την επόμενη φορά θα μπορέσουν να έχουν έναν φυσιολογικό τοκετό. Η απάντηση για την πλειονότητά τους είναι καταφατική, υπό την απαραίτητη προϋπόθεση, βέβαια, να ελεγχθούν όλες οι παράμετροι που εξασφαλίζουν την υγεία της μητέρας και του μωρού.

Πολλές φορές έπειτα από μια καισαρική τομή ακολουθεί το ερώτημα:
«Και τώρα θα μπορέσω να γεννήσω φυσιολογικά σε επόμενη εγκυμοσύνη;». Ο προβληματισμός αυτός απασχολεί τις μητέρες, το οικογενειακό περιβάλλον, αλλά και τους γιατρούς.Η απάντηση δεν είναι ένα «ναι» ή ένα «όχι», κι αυτό γιατί ο τρόπος διεξαγωγής κάθε τοκετού είναι ξεχωριστό γεγονός και πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά οι συνθήκες της επιτόκου, αλλά και του εμβρύου. Λαμβάνοντας υπόψη μας την παραπάνω γενική αρχή και σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, ποσοστό 65% των γυναικών με ιστορικό καισαρικής τομής είναι εφικτό να έχει έναν φυσιολογικό τοκετό. Θετικές προϋποθέσεις για φυσιολογικό τοκετό έπειτα από καισαρική τομή θεωρούνται:

• Να έχει προηγηθεί της καισαρικής τομής φυσιολογικός τοκετός.
• Το προβλεπόμενο βάρος του εμβρύου να είναι μικρότερο των 4.000 gr.
• Η απουσία επιπλοκών κατά ή μετά την καισαρική τομή.
• Η καλή γνώση του ιστορικού.
• Η απουσία σημείων δυσαναλογίας.

Ο ι α ν τ ε ν δ ε ί ξ ε ι ς

Αντενδείξεις για φυσιολογικό τοκετό αποτελούν η κάθετη τομή στη μήτρα,το εγκάρσιο σχήμα του εμβρύου και φυσικά ο προδρομικός πλακούντας και η ανώμαλη προβολή εμβρύου, καθώς επίσης και το ιστορικό ινομυωματεκτομής. Πρέπει να εκτιμώνται με ιδιαίτερη προσοχή η δυνατότητα για έγκαιρη και επιτυχή διάγνωση των επιπλοκών που πιθανώς να παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια ενός φυσιολογικού τοκετού μετά την καισαρική τομή, γεγονός που προϋποθέτει αυξημένη φροντίδα κατά τον τοκετό. Τέτοιες επιπλοκές είναι η ρήξη μήτρας, η οποία είναι δυνατόν να περιοριστεί σε υποκλινική ρήξη - διάνοιξη ουλής χωρίς αιμορραγία που διαπιστώνεται με δακτυλική εξέταση της ουλής μετά τον τοκετό.Η ρήξη μήτρας με κλινικά συμπτώματα, όμως, είναι γεγονός που μπορεί να απειλήσει τη ζωή της γυναίκας και του εμβρύου, καθώς παρουσιάζεται οξεία εμβρυϊκή βραχυκαρδία στο 70% των περιπτώσεων, έντονος κοιλιακός πόνος, κολπική αιμορραγία, αιμοδυναμική αστάθεια και συχνά απεμπέδωση της προβάλλουσας μοίρας του εμβρύου. Πολλές φορές η επισκληρίδιος αναισθησία είναι πιθανό να καλύψει μερικά από αυτά τα συμπτώματα.

Ο π ρ α γ μ α τ ι κ ό ς σ κ ο π ό ς

Είναι σαφώς δυνατόν, επομένως, να ακολουθήσει ένας φυσιολογικός τοκετός μια καισαρική τομή, αλλά πρέπει να ληφθούν υπόψη όλες εκείνες οι προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν την ασφάλεια της επιτόκου και του εμβρύου. Σημαντικός παράγοντας είναι η ψυχολογική κατάσταση της γυναίκας και ο σεβασμός της επιθυμίας της να ακολουθήσει τη φύση και να βιώσει έναν φυσιολογικό τοκετό, που θα την ακολουθεί ως αξέχαστη εμπειρία. Έτσι, ο τρόπος διεξαγωγής του τοκετού πρέπει να αποφασιστεί έπειτα από συζήτηση με τον μαιευτήρα της,αφού ληφθούν υπόψη όλες οι κλινικές και επιστημονικές συνθήκες.Δεν αποτελεί, λοιπόν, ταμπού ο φυσιολογικός τοκετός έπειτα από καισαρική τομή, ούτε όμως και αυτοσκοπό. Αυτοσκοπός είναι ένα υγιές μωρό και μία υγιής μητέρα!