Καρκίνος του μαστού-Νέο πολύτιμο όπλο για τη θεραπεία
Από τον Gordon C. Wishart,
Χειρουργός Μαστού και Ενδοκρινών Αδένων, Διευθυντής της Μονάδας Μαστού του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Cambridge - Μ. Βρετανία, Κλινικός Διευθυντής Κλινικής Μαστού Cambridge ΜΗΤΕΡΑ
Καθώς η μάχη της επιστήμης κατά του καρκίνου του μαστού συνεχίζεται αμείωτη, σχεδιάστηκε πρόσφατα ένα καινούργιο, πρωτοποριακό λογισμικό που δίνει πολύτιμες πληροφορίες. Το λογισμικό αυτό παρέχει στους ιατρούς τη δυνατότητα να βρουν στοιχεία από μια τεράστια βάση δεδομένων και να επιλέξουν έτσι την πλέον κατάλληλη θεραπεία για τις γυναίκες που τη χρειάζονται.
Μία μεγάλη καινοτομία στην πρόβλεψη του ποσοστού επιβίωσης και πρόγνωσης στους ασθενείς με καρκίνο του μαστού δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο στην επιθεώρηση «Έρευνα για τον Καρκίνο του Μαστού» («Breast Cancer Research»).
Συγκεκριμένα, η ομάδα κλινικής έρευνας της μονάδας μαστού (Cambridge Breast Unit) του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Cambridge της Βρετανίας σχεδίασε ένα πρωτοποριακό λογισμικό με το όνομα PREDICT. Το PREDICT επιτρέπει στους ιατρούς να εισαγάγουν τα χαρακτηριστικά της ασθενούς, που έχει υποβληθεί σε εγχείρηση για καρκίνο του μαστού, και υπολογίζει το προσδόκιμο της δεκαετούς επιβίωσης καθώς επίσης και την ωφέλεια που θα έχει η ασθενής εάν υποβληθεί σε συμπληρωματική χημειοθεραπεία, ορμονοθεραπεία ή σε συνδυασμό και των δύο.
Το μοντέλο δημιουργήθηκε με βάση το ιστορικό ασθενών με καρκίνο, που είχε αρχειοθετηθεί στο Cambridge, από 5.694 γυναίκες οι οποίες είχαν θεραπευτεί στα δέκα δημόσια νοσοκομεία της ανατολικής Αγγλίας την περίοδο 1999 - 2003. Στα αρχεία για τον καρκίνο στη Βρετανία αποθηκεύονται με ακρίβεια οι πληροφορίες όλων των ασθενών με καρκίνο του μαστού, συμπεριλαμβανομένων και λεπτομερειών σχετικά με τις θεραπείες στις οποίες υποβλήθηκαν, την παθολογοανατομία του όγκου, καθώς και την ημερομηνία και την αιτία του θανάτου τους. Μετά το σχεδιασμό, το μοντέλο πιστοποιήθηκε συγκρινόμενο με τελείως ξεχωριστή ομάδα 5.468 γυναικών από την κεντρική Αγγλία, στις οποίες επίσης είχε διαγνωστεί καρκίνος του μαστού την ίδια περίοδο (1999 - 2003).Η θνησιμότητα που προέβλεπε το μοντέλο αποδείχτηκε ότι δεν απέκλινε πάνω από 1% σε σύγκριση με την πραγματική καταγεγραμμένη θνησιμότητα των ασθενών της δεύτερης ομάδας.Τα αποτελέσματα αυτά καθιστούν το PREDICT ένα εξαιρετικό εργαλείο στην πρόβλεψη της επιβίωσης καθώς και της ωφέλειας από συμπληρωματικές θεραπείες, όπως λ.χ. η χημειοθεραπεία. Το σημαντικό είναι ότι τα συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία είναι εξειδικευμένα και αποκλειστικά για την κάθε ασθενή, η οποία, αν θέλει, μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτά.
Μ ε γ α λ ύ τ ε ρ η α κ ρ ί β ε ι α
H πρόβλεψη της επιβίωσης και του είδους της μετεγχειρητικής θεραπείας στις ασθενείς με καρκίνο του μαστού μέχρι σήμερα γινόταν με βάση στοιχεία από την πείρα του θεράποντος ιατρού ή από μελέτες που είχε συμβουλευτεί ο ίδιος, οι οποίες με τη σειρά τους είχαν βασιστεί σε αρχεία ασθενών αρκετά χρόνια πριν και συνήθως προέρχονταν από ένα θεραπευτικό κέντρο. Το αποτέλεσμα ήταν οι προβλέψεις αυτές να μην είναι ακριβείς, καθώς δε στηρίζονταν σε λεπτομερές θεραπευτικό αρχείο ή περιλάμβαναν και επιρροές από προσωπικές απόψεις και εμπειρίες. Ο στόχος ήταν, λοιπόν, να σχεδιαστεί ένα μοντέλο που να στηρίζεται σε μεγάλο αριθμό γυναικών οι οποίες είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού στο πολύ πρόσφατο παρελθόν και σε πληροφορίες για τη θεραπεία και την πορεία τους που να έχουν αρχειοθετηθεί με ακρίβεια. Παράλληλα, το PREDICT είναι το πρώτο μοντέλο που επιτρέπει στους ιατρούς να εισαγάγουν ως υπολογιστικό δεδομένο το εάν ο όγκος είχε διαγνωστεί στο πλαίσιο προληπτικού ελέγχου ή αν είχε προκαλέσει ήδη συμπτώματα στο μαστό και η ασθενής είχε αποταθεί σε ιατρό με δική της πρωτοβουλία. Σε πρόσφατη έρευνα έχει αποδειχτεί ότι γυναίκες στις οποίες η διάγνωση των όγκων έγινε πριν παρουσιάσουν συμπτώματα έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο επιβίωσης από αυτές που προσέρχονται στον ιατρό έχοντας εμφανίσει συμπτώματα. Το ότι το PREDICT λαμβάνει υπόψη του το παραπάνω δεδομένο ενισχύει ακόμη περισσότερο την ακρίβειά του ως εργαλείου πρόβλεψης της επιβίωσης.
Η σωστή επιλογή της συμπληρωματικής θεραπείας για τον καρκίνο του μαστού μετά το χειρουργείο εξαρτάται τόσο από τον ακριβή υπολογισμό της πρόγνωσης όσο και από τη μέτρηση ειδικών μοριακών δεικτών του όγκου. Όσο ανακαλύπτονται καινούργιοι κλινικά σημαντικοί δείκτες, θα είναι δυνατόν να περιλαμβάνονται σε μελλοντικές εκδόσεις του PREDICT.