Ακράτεια ούρων - Σύγχρονη θεραπεία

Γράφει ο Ιάσων Σγουρέας, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΛΗΤΩ

Η ακράτεια αποτελεί  βασική αίτια μείωσης ποιότητας ζωής της σύγχρονης γυναικάς αφού συνεπάγεται μείωση της αυτοπεποίθησης, ανασφάλεια, δυσχέρεια  μετακινήσεων  κι ένοχες προς τον σύντροφο.

Η ακράτεια εμφανίζεται όταν οι μύες του πυελικού εδάφους χαλαρώσουν και δεν μπορούν πια να συγκρατήσουν τα ούρα μέσα στην κύστη. Έτσι, οποιαδήποτε αύξηση της πίεσης στην κύστη, από διάφορες καταστάσεις όπως  φτέρνισμα,  βήχας,  άσκηση,  κινήσεις του σώματος, ή την άρση βάρους μπορούν να προκαλέσουν απώλεια ούρων. Κάποιες γυναίκες εμφανίζουν απώλεια ούρων και κατά τη συνουσία.

Ο συχνότερος τύπος ακράτειας, είναι η «ακράτεια προσπάθειας» με συνήθεις επιπτώσεις, την  κατάθλιψη και τις καθ’εξιν  ουρολοιμώξεις.

Ποια είναι τα συνήθη αίτια;

• Κολπικός τοκετός: διότι προκαλεί διάταση ή και κακώσεις των μυών του πυελικού εδάφους.
• Εμμηνόπαυση: έλλειψη οιστρογόνων κάνει τους μύες και τους τένοντες αυτών πιο αδύναμους λόγω μείωσης του κολλαγόνου.
• Ηλικία: με το πέρασμα των ετών παρατηρείται μείωση του μυϊκού τόνου κι εκφυλισμός των μυϊκών ινών.
• Παχυσαρκία: λόγω αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης.

Σπανιότερα οι γυναίκες εμφανίζουν ακράτεια έπειξης: που είναι η δεύτερη πιο συχνή μορφή ακράτειας. Συμβαίνει όταν η γυναίκα αισθάνεται την έπειξη για ούρηση, με κίνδυνο διαφυγής ούρων προτού φτάσει η γυναίκα στην τουαλέτα. Στις πιο πολλές περιπτώσεις η αιτία είναι νευρολογικής φύσεως κι οφείλεται σε παθήσεις του εγκεφάλου και των νεύρων, πχ μετά από  εγκεφαλικά επεισόδια, νόσο Πάρκινσον,  σκλήρυνση κατά πλάκας ή σε τραύματα της σπονδυλικής στήλης. Αρκετές γυναίκες πάσχουν και από τους 2 τύπους ακράτειας. Αυτός ο τύπος ακράτειας ονομάζετε μεικτού τύπου ακράτεια.

Διάγνωση

Ο ουρογυναικολόγος είναι γυναικολόγος εξειδικευμένος σε ουρολογικά προβλήματα γυναικών, ειδικός στην διεξαγωγή κυστεομανομετρίας και την ερμηνεία αυτής.

Απαραίτητο είναι το λεπτομερές ιστορικό, για τα υγρά που πίνετε, ποσότητα και είδος (ιδιαίτερα υγρά που περιέχουν καφεΐνη, όπως καφές, τσάι, αναψυκτικά) και τη συχνότητα που ουρείτε. Προηγηθείσες εγχειρήσεις, ιατρικό και μαιευτικό ιστορικό και αλλά προβλήματα υγείας. Ο συνήθης εργαστηριακός έλεγχος περιλαμβάνει υπέρηχο υπολοίπου ούρων κατόπιν ούρησης.

Θεραπεία της ακράτειας από έπειξη

Η θεραπεία είναι ως επί το πλείστον φαρμακευτική. Τα αντιχολερικά φάρμακα είναι μια κατηγορία φαρμάκων που χρησιμοποιούνται σήμερα για να εμποδίζουν τις απρόκλητες συσπάσεις της κύστης που προκαλούν απώλεια ούρων.

Επίσης, βοηθούν σημαντικά στα συμπτώματα της συχνουρίας, της έπειξης και της νυχτερινής ούρησης. Εναλλακτική θεραπεία αποτελεί το Botox (Botulinum Toxin A) που χρησιμοποιείται και στην ουρογυναικολογία στη θεραπεία της νευρογενούς κύστης, μιας και το Botox προκαλεί χαλάρωση των μυών όπου γίνεται η ένεση. Η θεραπεία γίνεται με ενέσεις στην εσωτερική επιφάνεια της ουροδόχου κύστης με κυστεοσκόπιο κι η δράση διαρκεί από 6-10 μήνες.

Θεραπεία της ακράτειας προσπάθειας

Ενέσεις κολλαγόνου ή υαλουρονικού οξέος. Τοποθετούνται στην ουρήθρα με τη μορφή ενέσεων, και έτσι προκαλούν σύσφιξή και υποστήριξη της, και κατά συνέπεια βελτίωση των συμπτωμάτων της ακράτειας κι αποτελούν εναλλακτική θεραπεία σε περιπτώσεις που δεν μπορεί να γίνει χειρουργείο για λογούς υγείας της ασθενούς.

Επαναστατική Χειρουργική Θεραπεία της ακράτειας προσπάθειας

Μέχρι χθες η συνήθης θεραπεία της ακράτειας ήταν επίπονη αφού γινόταν με τη μορφή ακρωτηριαστήκαν επεμβάσεων (κολπική υστερεκτομή-κολπορραφή κ.λπ.) και πολυήμερη νοσηλεία, καθετηριασμό, μεγάλο κόστος και μεγάλο χρόνο αποκατάστασης μετεγχειρητικά, συχνά δε απαιτούσε τη χορήγηση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.                                         

Σύγχρονη θεραπεία πλέον είναι οι ταινίες ελεύθερης τάσης που υποστηρίζουν την ουρήθρα, όταν η πίεση αυξάνεται, στον βήχα,  στο φτέρνισμα, τη άσκηση, το σεξ κ.λπ. Οι ταινίες ελεύθερης τάσης  τοποθετούνται  μέσω του κόλπου και δημιουργούν μια γέφυρα στήριξης  κάτω από την ουρήθρα που πλέον κλείνει πιο σφιχτά και έτσι δεν υπάρχει ακράτεια.

Πλεονεκτήματα της μεθόδου:

• Είναι ελάχιστα επεμβατικό: τομή 1 εκατοστό.
• Ελάχιστος πόνος μετεγχειρητικά.
• Ποσοστό επιτυχίας > 90%
• Χρόνος χειρουργείου: 20 λεπτά.
• Αναισθησία: ραχιαία ή τοπική ανάλογα την περίσταση.
• Τίποτα δεν είναι ορατό από την ασθενή στο τέλος του χειρουργείου.
• Άμεσο αποτέλεσμα.
• Μικρός χρόνος αποκατάστασης.
• Το κόστος της ταινίας καλύπτεται συνήθως από τα ταμεία.