Χειρουργική τραχήλου μήτρας - Μικρής διάρκειας και επικινδυνότητας επεμβάσεις

Γράφει ο Κωνσταντίνος Δημητροκάλλης, Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΛΗΤΩ

Η χειρουργική τραχήλου της μήτρας στοχεύει στην αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων αυτού. Είναι αρκετά συνηθισμένη στη γυναικολογική  πρακτική  και  περιλαμβάνει μικρής διάρκειας και επικινδυνότητας επεμβάσεις. Ο τράχηλος αποτελεί το κατώτερο τμήμα της μήτρας.  Έχει τη μορφή σωλήνα μήκους 2-5cm, με διάμετρο περί τα 3cm και φέρνει σε επικοινωνία το ανώτερο τμήμα  (σώμα)  της  μήτρας με τον κόλπο. Οι χειρουργικές επεμβάσεις στον τράχηλο της μήτρας δεν επηρεάζουν τη γονιμότητα της γυναίκας ή τη σεξουαλική της ζωή αφού ο τράχηλος επουλώνεται πλήρως εντός 2-3 εβδομάδων.

Αιτίες που  ωθούν  στη  χειρουργική  του  τραχήλου Οι κατηγορίες των τραχηλικών παθήσεων που αντιμετωπίζονται  χειρουργικά   είναι   οι   ακόλουθες: Οι χρόνιες φλεγμονές (τραχηλίτιδες), που είναι ανθεκτικές στη συντηρητική (φαρμακευτική) θεραπεία.

Oι αλλοιώσεις  (προκαρκινικές  κυτταρικές  αλλοιώσεις)  και  ο  αρχικού  σταδίου  καρκίνος  του  τραχήλου  που  προκαλούνται,  συνήθως,  λόγω  μόλυνσης από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Οι ανατομικές ανωμαλίες που προκύπτουν από τη χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους (πρόπτωση μήτρας).

Τύποι χειρουργικών επεμβάσεων στον τράχηλο

Οι τραχηλικές χειρουργικές επεμβάσεις επιλέγονται με βάση το είδος του προβλήματος που επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί. Ανάλογα δε με την τεχνική που χρησιμοποιείται, διακρίνονται σε καταστροφικές ή αφαιρετικές:

Α) Καταστροφικές

Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται επεμβάσεις που προκαλούν καταστροφή του παθολογικού τραχηλικού ιστού μέσω:

• της ψύξης του (Κρυοπηξία)
• της θερμικής (καυτηριασμός) εξάλειψής του με τη βοήθεια ηλεκτρικού ρεύματος (Διαθερμοπηξία)
• της εξάχνωσής του με laser

Εφαρμόζονται σε περιπτώσεις αντιμετώπισης χρόνιων τραχηλιτιδών, κονδυλωμάτων και ήπιων δυσπλασιών του τραχήλου. Είναι ολιγόλεπτες και πραγματοποιούνται, συνήθως, στο γυναικολογικό ιατρείο υπό τοπική αναισθησία.

Β) Αφαιρετικές

Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τις επεμβάσεις κατά τις οποίες απομακρύνεται τμήμα ή/και ολόκληρος ο τράχηλος. Το μέγεθος του τραχήλου που θα αφαιρεθεί, καθώς και η επιλογή της επεμβατικής μεθόδου, εξαρτώνται από το είδος της παθολογίας του τραχήλου και την έκταση της βλάβης.

Αν και αυτές οι επεμβάσεις διαρκούν επίσης λίγο χρόνο, επειδή ωστόσο εκτελούνται υπό γενική αναισθησία διενεργούνται σε νοσοκομειακό περιβάλλον. Πραγματοποιούνται με χρήση laser, με αγκύλη διαθερμίας (Loop) ή και με νυστέρι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η  απομάκρυνση  τμήματος του  τραχήλου  με  Αγκύλη  Διαθερμίας  (Loop)  είναι η επικρατέστερη και πιο δημοφιλής επέμβαση των τελευταίων ετών.

Οι λόγοι είναι:

• Η ακρίβεια της μεθόδου: Εφαρμόζεται στοχευμένα στην πάσχουσα περιοχή,  χωρίς  να  επηρεάζονται οι πέριξ φυσιολογικοί ιστοί.
• Η απλοποιημένη διαδικασία: Οι ελάχιστες μετεγχειρητικές επιπλοκές και επιπτώσεις.

Σε αυτή την  ομάδα  εντάσσονται  οι  επεμβάσεις:

• Της κωνοειδούς εκτομής του τραχήλου, όπου αφαιρείται ένα ιστοτεμάχιο, κωνικού σχήματος. Εφαρμόζεται σε περιπτώσεις  ήσσονος  και  μέτριας βαρύτητας δυσπλασιών (προκαρκινικών αλλοιώσεων) του τραχήλου, καθώς και για την απομάκρυνση κονδυλωμάτων από την επιφάνεια αυτού.
• Της τραχηλεκτομής (αφαίρεση ολοκλήρου του τραχήλου). Εφαρμόζεται σε περιπτώσεις μείζονος βαρύτητας και έκτασης προκαρκινικών  αλλοιώσεων, αρχόμενου καρκίνου του τραχήλου και σε μετρίου βαθμού πρόπτωση (λόγω χαλάρωσης των μυών του πυελικού εδάφους) της μήτρας. Η τραχηλεκτομή επιλέγεται σε σχέση με πιο «επιθετικές» θεραπείες  όπως  η  αφαίρεση  ολόκληρης της μήτρας  (υστερεκτομή)  όταν  είναι  επιθυμητή η παραμονή της μήτρας (π.χ. για διατήρηση της ικανότητας για εγκυμοσύνη).