Ο ρόλος του επεμβατικού κολπικού τοκετού στη σύγχρονη μαιευτική

Ο ρόλος του επεμβατικού κολπικού τοκετού στη σύγχρονη μαιευτική

Γράφει ο
Κωνσταντίνος Σαμαράς
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
Επιστημονικός Συνεργάτης ΛΗΤΩ

Ο τοκετός είναι μια διαδικασία για την οποία η φύση έχει προετοιμάσει άριστα τόσο τη μητέρα όσο και το έμβρυο. Ωστόσο η μαιευτική, ως επιστήμη, δημιουργήθηκε και υπάρχει για να εξασφαλίσει κατά το δυνατόν το καλύτερο αποτέλεσμα σε περίπτωση που υπάρξει κάποια δυσκολία ή επιπλοκή, όσον αφορά την υγεία της μητέρας και του εμβρύου, υποβοηθώντας το έργο της φύσης.

Υπάρχουν περιπτώσεις που ο τοκετός δεν προχωράει, είτε γιατί το μωρό δεν έρχεται με τον σωστό τρόπο, είτε γιατί δεν χωράει να περάσει. Άλλες πάλι φορές μπορεί η κύηση να είναι δίδυμη ή μπορεί το μωρό να μην οξυγονώνεται σωστά και να πρέπει να βγει γρήγορα. Στις περιπτώσεις αυτές ο μαιευτήρας πρέπει να παρέμβει υποβοηθητικά ώστε να γεννηθεί το μωρό γρήγορα και με ασφάλεια. Τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του ο μαιευτήρας γι’ αυτό τον σκοπό είναι η βεντούζα και οι εμβρυουλκοί (κουτάλες) με τα οποία μπορεί να τραβήξει ή και να στρίψει το μωρό. Σκοπός είναι να γεννηθεί το μωρό δια της φυσιολογικής οδού, χωρίς δηλαδή να χρειαστεί καισαρική.

Δυστυχώς στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια το ποσοστό των γυναικών που γεννούν με καισαρική τομή έχει φτάσει σε απαράδεκτα υψηλά επίπεδα, μέχρι και 60% σε σχέση με τα επίπεδα των άλλων ευρωπαϊκών κρατών που κυμαίνονται γύρω στο 25%. Οι αιτίες για τα αυξημένα ποσοστά είναι η δυνατότητα προγραμματισμού της καισαρικής, η μείωση του απαιτούμενου χρόνου τοκετού (ο φυσιολογικός τοκετός μπορεί να χρειαστεί και 18 ώρες ενώ η καισαρική λιγότερο από μια ώρα) και η πλημμελής εκπαίδευση των μαιευτήρων στις τεχνικές του επεμβατικού τοκετού (βεντούζα, κουτάλες).

Σημαντικό ρόλο έχει παίξει επίσης η παραπληροφόρηση των γυναικών από τα Μ.Μ.Ε. και από συναδέλφους ιατρούς που έχουν δαιμονοποιήσει τις τεχνικές της επεμβατικής μαιευτικής και έχουν παρουσιάσει την καισαρική ως τον πιο ασφαλή τρόπο τοκετού, αψηφώντας ότι η καισαρική είναι μια σοβαρή χειρουργική επέμβαση με πιθανές επιπλοκές για την υγεία της μητέρας και του μωρού, τόσο έμμεσες όσο και απώτερες.

Η αλήθεια είναι ότι, όπως προκύπτει από διεθνείς στατιστικές μελέτες η χρήση των τεχνικών του επεμβατικού φυσιολογικού τοκετού, όταν γίνεται από έμπειρους και καλά εκπαιδευμένους μαιευτήρες, είναι πιο ασφαλής από την καισαρική τόσο για την μητέρα όσο και για το μωρό. Επίσης η χρήση τεχνικών αναλγησίας όπως η επισκληρίδιος, οι οποίες έχουν εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια, έχουν εξαλείψει τον παράγοντα του πόνου, καθώς λειτουργούσε ανασταλτικά για τις γυναίκες αλλά και την επιβάρυνση του εμβρύου με φάρμακα/παυσίπονα.

Είναι φανερό ότι, η καισαρική δημιουργεί κινδύνους για τη μητέρα (οι οποίοι αποφεύγονται), όπως η αιμορραγία, ο τραυματισμός οργάνων, οι μολύνσεις, οι μελλοντικές συμφύσεις στην κοιλιά, οι επιπλοκές σε μελλοντικές επεμβάσεις στη μήτρα αλλά και τοποθέτηση σπιράλ. Αντίθετα, ο επεμβατικός κολπικός τοκετός είναι πιο ευνοϊκός τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Επιπλέον, μειώνει σημαντικά το συνολικό κόστος της νοσηλείας,

Συνεπώς είναι φανερό ότι ο τοκετός είναι προτιμότερο να γίνεται δια της φυσιολογικής οδού και καθετί που βοηθά στην κατεύθυνση αυτή είναι επιθυμητό να προάγεται. Πρέπει λοιπόν να υπάρξει καλύτερη ενημέρωση των γυναικών για τους κινδύνους της καισαρικής, για τα οφέλη του φυσιολογικού τοκετού και τις εναλλακτικές επιλογές που έχει. Τέλος, είναι σημαντική η καλύτερη εκπαίδευση των μαιευτήρων στις τεχνικές του επεμβατικού φυσιολογικού τοκετού (βεντούζα, κουτάλες) από εξειδικευμένους διδάσκοντες, ούτος ώστε να επιτύχουμε λιγότερες καισαρικές, υγιέστερες μητέρες και παιδιά αλλά και πιο ευτυχισμένους μαιευτήρες.