Λιθίαση Χοληδόχου Κύστεως - Πόσο επικίνδυνη είναι και πώς αντιμετωπίζεται

ΛΙΘΙΑΣΗ ΧΟΛΗΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ

Πόσο επικίνδυνη είναι και πώς αντιμετωπίζεται

Ένα από τα πλέον συνήθη προβλήματα υγείας είναι οι λεγόμενες «πέτρες στην χολή». Το απλό υπερηχογράφημα άνω κοιλίας, εξέταση ρουτίνας για διαγνωστική και προληπτική διερεύνηση, αναδεικνύει πλέον πολύ συχνά αυτό το «τυχαίο εύρημα». Τι είναι, όμως, και πώς θεραπεύεται;

Γράφει ο Γεώργιος Σάμπαλης

Γενικός Χειρουργός, Λαπαροσκόπος, Υπεύθυνος Τμήματος Κήλης ΛΗΤΩ

Τι είναι η χολή;

Αυτό που ο κόσμος ονομάζει χολή είναι ένα όργανο που λέγεται χοληδόχος κύστη. Η χολή είναι ένα πρασινοκίτρινο ελαιώδες υγρό που παράγεται από το συκώτι μας και ρέει μέσα από το χοληδόχο πόρο στο δωδεκαδάκτυλο και η χρησιμότητά του είναι η «γαλακτωματοποίηση» των λιπών με σκοπό την απορρόφησή τους από τον οργανισμό. Η χοληδόχος κύστη είναι ένα όργανο σχήματος αχλαδιού, που βρίσκεται κάτω από τη δεξιά πλευρά του ήπατος. Ο κύριος σκοπός του είναι να συγκεντρώνει το πεπτικό υγρό, τη χολή, που παράγεται από το συκώτι, με σκοπό τη συμπύκνωσή της και την έκκρισή της σε αυξημένες ανάγκες του πεπτικού για πέψη λιπαρών τροφών.

Τι είναι οι «πέτρες στην χολή»;

Τα προβλήματα στη χοληδόχο κύστη συνήθως προκαλούνται από την παρουσία χολολίθων, μικρές σκληρές μάζες που σχηματίζονται κυρίως από χοληστερόλη και χολικά άλατα που δημιουργούνται μέσα της σταδιακά, λόγω διαταραχής στη συμπύκνωση του υγρού. Η διαταραχή αυτή δεν έχει σχέση με τη διατροφή ή τη χοληστερίνη του αίματος. Η δημιουργία γίνεται αργά, με την παρουσία ή λάσπης ή μικρών λίθων ή ψευδοπολυπόδων ή ενός απλού μικρού λίθου, που σιγά σιγά ή μεγαλώνουν σε μέγεθος ή πληθαίνουν σε αριθμό, και ανακαλύπτονται τυχαία σε κάποιο υπερηχογράφημα.

Τι συμπτώματα έχουν και τι μπορούν να προκαλέσουν;

Τα συμπτώματα ποικίλλουν. Μπορεί να είναι από ήπια συμπτώματα διαταραχών της πέψης, δηλαδή ρεψίματα, φουσκώματα και δυσπεψίες, μέχρι πόνο στο επιγάστριο και δεξιά κάτω από τα πλευρά.

Πολλές φορές, παραπονιούνται ασθενείς για το στομάχι τους και κάνουν θεραπεία επί χρόνια για το στομάχι, χωρίς ποτέ στην ουσία να γίνουν καλά και στο τέλος αποκαλύπτεται πρόβλημα στη χολή!

Οι πέτρες στη χολή μπορούν να μετακινηθούν λόγω της σύσπασης του οργάνου, η οποία μπορεί να συμβεί μετά από γεύμα οποιαδήποτε στιγμή, και να προκαλέσουν επιπλοκές.

Τι επιπλοκές έχουν οι «πέτρες στη χολή»;

Οι επιπλοκές μπορεί να είναι σοβαρές. Από απλή χολοκυστίτιδα, δηλαδή φλεγμονή της χοληδόχου, με πόνο και πυρετό, μέχρι ύδρωπα και εμπύημα αυτής, με κίνδυνο να σπάσει η χοληδόχος κύστη και να υπάρξει περιτονίτιδα.

Ακόμα, ίκτερος και απόφραξη του χοληδόχου πόρου από πέτρες που μετακινήθηκαν και έφραξαν τον πόρο, με αποτέλεσμα να κιτρινίσει ο ασθενής, και πιθανή βλάβη στο συκώτι ή χολαγγειίτιδα.

Τέλος, παγκρεατίτιδα, δηλαδή σοβαρή φλεγμονή του παγκρέατος λόγω ερεθισμού του από μετακίνηση μικρής συνήθως πέτρας από τον πόρο. Η παγκρεατίτιδα πολλές φορές μπορεί να είναι πολύ σοβαρή και να αποβεί μοιραία για τη ζωή του ασθενούς.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Όταν ο ασθενής εμφανίσει συμπτώματα, κατά την κλινική εξέταση υπάρχει ευαισθησία στην κοιλιακή χώρα, σύσπαση στο δεξιό μέρος της κοιλιάς κάτω από τα πλευρά και μερικές φορές αντανάκλαση του πόνου στο στέρνο, στο επιγάστριο ή πίσω στη μέση.

Το υπερηχογράφημα είναι η πιο συνηθισμένη εξέταση που χρησιμοποιείται για την εύρεση των χολολίθων, ενώ οι αιματολογικές εξετάσεις συνεισφέρουν στη διάγνωση της φλεγμονής ή των επιπλοκών της λιθίασης από το συκώτι ή το πάγκρεας.

Αιματολογικές τιμές αυξημένων τρανσαμινασών, χολερυθρίνης και αλκαλικής φωσφατάσης υποδηλώνουν λιθίαση στο χοληδόχο πόρο.

Ποια είναι η θεραπεία;

Οι χολόλιθοι δεν αποβάλλονται από μόνοι τους. Κάποιες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν προσωρινά με φαρμακευτική ή διαιτητική αγωγή, όπως μείωση της λήψης λιπαρών ουσιών. Αυτή η αγωγή έχει περιορισμένα και προσωρινά ποσοστά επιτυχίας. Τα συμπτώματα θα συνεχιστούν μέχρι να αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστη.

Η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως είναι η πλέον κατάλληλη και ασφαλέστερη θεραπεία της χολοκυστίτιδος. Η χολοκυστεκτομή είναι μία από τις πιο διαδεδομένες χειρουργικές επεμβάσεις. Σήμερα, οι περισσότερες επεμβάσεις χολής γίνονται λαπαροσκοπικά. Ο ιατρικός όρος για την επέμβαση αυτή είναι λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.

Ο ασθενής έχει ελάχιστο μετεγχειρητικό πόνο και γρηγορότερη ανάρρωση απ’ ό,τι στην κλασική ανοικτή μέθοδο. Οι περισσότεροι ασθενείς παίρνουν εξιτήριο έπειτα από μία μέρα και επιστρέφουν στις κανονικές τους δραστηριότητες πολύ γρήγορα.

Πολυάριθμες ιατρικές έρευνες δείχνουν ότι ο βαθμός επιπλοκών από μία λαπαροσκοπική επέμβαση χολοκυστεκτομής, όταν, βέβαια, αυτή γίνεται από σωστά εκπαιδευμένο και πεπειραμένο χειρούργο, είναι ανάλογος με το βαθμό επιπλοκών από μία επέμβαση χολοκυστεκτομής με την κλασική μέθοδο.

Η επικινδυνότητα της μεθόδου είναι κατά πολύ μικρότερη ή μηδενική μπροστά στην επικινδυνότητα της πάθησης και των επιπλοκών της.