Κλινική Μικροβιολογία - Ακριβής διάγνωση σε λίγα μόλις λεπτά
ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ
Ακριβής διάγνωση σε λίγα μόλις λεπτά
Η κλινική μικροβιολογία είναι κλειδί για την επιτυχή θεραπευτική αντιμετώπιση των λοιμώξεων: η ακριβής ταυτοποίηση του μικροβίου είναι αυτή που οδηγεί στη σωστή αγωγή. Πρόσφατα το Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ άλλαξε τα δεδομένα στην Ελλάδα όσον αφορά το θέμα αυτό. Με ποιον τρόπο, όμως, και με τι αποτελέσματα;
Γράφει η Ελένη Παπαδογεωργάκη
Βιοπαθολόγος, Διευθύντρια Κεντρικών Εργαστηρίων ΥΓΕΙΑ
Η επιτυχής θεραπευτική αντιμετώπιση των λοιμώξεων στηρίζεται στη στενή συνεργασία κλινικών γιατρών, όπως παθολόγων, λοιμωξιολόγων, παιδιάτρων, χειρουργών και κλινικών μικροβιολόγων. Η κλινική μικροβιολογία, με καινοτόμες μεθόδους, δημιουργεί νέες δυνατότητες στη διάγνωση του είδους των μικροβίων και τον προσδιορισμό της ευαισθησίας τους στα αντιβιοτικά και επομένως βοηθά στην αντιμετώπιση των ασθενειών, δίνοντας τις σωστές πληροφορίες στο θεράποντα γιατρό.
Πρόσφατα εγκαταστάθηκε στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ το πρωτοποριακό σύστημα VITEK®MS MALDI TOF -το μοναδικό που λειτουργεί για διαγνωστική χρήση στην Ελλάδα- για την ταυτοποίηση μικροβίων με τη χρήση της τεχνολογίας φασματομετρίας μάζας.
Η τεχνολογία αυτή δίνει τη δυνατότητα προσδιορισμού της αλληλουχίας των πρωτεϊνών που είναι χαρακτηριστικές στη δομή κάθε μικροβίου και επομένως αναγνωρίζει πλήρως το μικρόβιο που είναι υπεύθυνο για τη λοίμωξη. Ο χρόνος που απαιτείται για την ταυτοποίηση αυτή, είναι εξαιρετικά σύντομος και προσδιορίζεται σε λίγα λεπτά της ώρας. Εκτός όμως από την ταχύτητα διάγνωσης, το VITEK®MS MALDI TOF, χρησιμοποιώντας ένα προηγμένο λογισμικό, είναι σε θέση να αναγνωρίζει περισσότερες από 10 ποικιλίες ανά είδος μικροβίου και περισσότερα από 25 υποείδη ανά είδος. Η αναγνώριση τόσων ειδών ήταν αδύνατη με τις μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενες μεθόδους που στηρίζονται στα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά του μικροβίου και απαιτούν μερικές μέρες ή και μήνες – για ορισμένα είδη. Η νέα τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα της επακριβούς ταυτοποίησης πολλών μικροβίων που εμφανίζουν μεγάλη γεωγραφική κατανομή και σε μεγάλη ποικιλία κλινικών δειγμάτων. Ακόμη κι αν απαιτούνται διαφορετικοί χρόνοι ανάπτυξης των μικροβίων ή απαιτούνται ειδικά υλικά για την ανάπτυξή τους, η αναγνώριση διαρκεί λίγα λεπτά και γίνεται με μεγάλη ευαισθησία και ειδικότητα.
Ταχύτητα και ακρίβεια
Για κάθε ασθενή που εμφανίζει κάποια λοίμωξη, ο θεράπων κλινικός γιατρός και ο κλινικός μικροβιολόγος βρίσκονται σε μια συνεχή αναμέτρηση με το χρόνο για να θέσει τη διάγνωση ώστε να αντιμετωπίσουν τον ασθενή με τη σωστή θεραπεία. Ιδιαίτερα ο αγώνας αυτός γίνεται ακόμη πιο άνισος όταν ο ασθενής είναι σε ανοσοκαταστολή, όπως οι ομάδες των ασθενών με αιματολογικά νοσήματα, οι μεταμοσχευμένοι, οι νεφροπαθείς, οι ογκολογικοί ασθενείς κάθε ηλικίας, οι ασθενείς με HIV λοίμωξη, τα πρόωρα νεογνά και οι υπερήλικες. Η εξάπλωση των πολυανθεκτικών μικροβίων, όπως ο σταφυλόκοκκος, το κολοβακτηρίδιο, η ψευδομονάδα, η κλεμπσιέλλα, τα διάφορα είδη κάντιντα αλλά και άλλα πιο σπάνια, κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη της ταχείας και επακριβούς αναγνώρισης και σε αυτό η νέα τεχνολογία του VITEK®MS MALDI TOF πλεονεκτεί των μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενων μεθόδων διάγνωσης στην κλινική μικροβιολογία. Η σηψαιμία, μία πολύπλοκη φλεγμονώδης διαδικασία, είναι μία από τις συνήθεις αιτίες θνητότητας παγκοσμίως, που συχνά εμφανίζεται σε αυτούς τους ασθενείς. Υπολογίζεται ότι σε όλο τον κόσμο, λόγω της σηψαιμίας, προκύπτει ένας θάνατος κάθε 3-4 δευτερόλεπτα.
Η διαγνωστική βοήθεια της συγκεκριμένης τεχνολογίας σε αυτές τις ομάδες των ασθενών, όπως και σε κάθε άλλο ασθενή, είναι πολύτιμη γιατί προσφέρει ταχύτητα και ακρίβεια διάγνωσης, κάνοντας το έργο των θεραπόντων γιατρών αποτελεσματικότερο.
Ταυτόχρονα η νέα τεχνολογία προσφέρει τη δυνατότητα προσδιορισμού της αντιμικροβιακής ευαισθησίας στα νεότερα αντιβιοτικά ή και αντιμυκητιακά σε συντομότερο χρονικό διάστημα σε σχέση με τις παλαιότερες συμβατικές μεθόδους. Ο θεράπων ιατρός είναι έτσι σε θέση να συνεχίσει το ίδιο αρχικό θεραπευτικό σχήμα ή να τροποποιήσει τη θεραπευτική αγωγή ανάλογα με τα ευρήματα της νέας αυτής τεχνολογίας. Η έγκαιρη έναρξη της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής εντός της πρώτης ώρας από τη διάγνωση έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης του ασθενούς κατά 80%, ενώ αυτό το ποσοστό μειώνεται κατά 7,6% κάθε επόμενη ώρα.
Επομένως, η επακριβής διάγνωση του παθογόνου μικροβίου σε διάστημα λίγων λεπτών και ο προσδιορισμός της ευαισθησίας στα αντιβιοτικά που γίνεται με την εφαρμογή της τεχνολογίας VITEK®MS MALDI TOF είναι πολύτιμη για τον ασθενή, αλλά και για το θεράποντα γιατρό, στην προσπάθειά του να προσφέρει τη βέλτιστη βοήθεια.
