Λοιμώξεις του αναπνευστικού-Τι πρέπει να προσέχουν οι έγκυοι

Από τον Σταύρο Αλοΐζιο,
Παθολόγος - Εντατικολόγος, Διευθυντής ΜΕΘ Ενηλίκων ΜΗΤΕΡΑ

Οι ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει ο οργανισμός κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης επιβάλλουν διαφορετική (και περισσότερο προσεκτική) αντιμετώπιση περιστατικών που υπό συνήθεις συνθήκες χαρακτηρίζονται απλά.

Η περίοδος της κύησης είναι μία ιδιαίτερη περίοδος για τη ζωή κάθε γυναίκας. Η ιδιαιτερότητά της δεν την απαλλάσσει από απλά προβλήματα που εμφανίζονται και σε άλλες περιόδους της ζωής ενός ενηλίκου. Γι’ αυτό και θα πρέπει να λάβουμε υπόψη κάποιους κινδύνους που απειλούν την έγκυο καθώς και το κύημα.
Μία τέτοια συνηθισμένη κατάσταση είναι οι λοιμώξεις του αναπνευστικού, οι οποίες στην έγκυο γυναίκα έχουν τις εξής ιδιαιτερότητες:

• Η έγκυος έχει επηρεασμένη ανοσιακή λειτουργία.
• Δεν μπορεί να υποβληθεί χωρίς κίνδυνο σε όλες τις εξετάσεις, όπως είναι η ακτινογραφία θώρακος.
• Έχει διαταραγμένες φυσιολογικές τιμές εργαστηριακών εξετάσεων.
• Δεν μπορεί να πάρει όλα τα αντιβιοτικά κατά των συνήθων παθογόνων μικροβίων χωρίς κίνδυνο για το κύημα, για το μεγαλύτερο, τουλάχιστον, μέρος της κυήσεως.

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συνήθως προκαλούνται από τα ακόλουθα παθογόνα μικρόβια: πνευμονόκοκκος, αιμόφιλος ινφλουέντσας, κλεμπσιέλλα πνευμονίας, χλαμύδια, λεγιονέλλα κ.ά.
Επιπλέον, υπάρχουν και ιογενείς ιώσεις, οι οποίες δεν απαιτούν ειδική αντιβιοτική αγωγή, όμως μερικές εξ αυτών χρειάζονται ειδική υποστηρικτική φροντίδα σε νοσοκομείο ή σε Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ).
Οι μικροβιακές λοιμώξεις του αναπνευστικού απαιτούν άμεση ταυτοποίηση και έναρξη της κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής, ώστε να προληφθούν οι επιπλοκές τους (που σε πολλές περιπτώσεις είναι σοβαρές). Έτσι, όταν μια έγκυος εμφανίζει πυρετό, βήχα, πλευριτικό άλγος, πυώδη απόχρεμψη, δύσπνοια ή ταχύπνοια, θα πρέπει άμεσα να απευθύνεται σε παθολόγο, ο οποίος να έχει ασχοληθεί με λοιμώξεις σε γυναίκες που κυοφορούν.
Κατόπιν, θα πρέπει να γίνει πλήρης εργαστηριακός έλεγχος, συμπεριλαμβανομένης και της απλής ακτινογραφίας θώρακος, με προφύλαξη της περιοχής της μήτρας, ή μαγνητική τομογραφία πνεύμονα, ώστε να διαπιστωθεί η φύση του προβλήματος.
Αν από τον έλεγχο διαπιστωθεί λοίμωξη του αναπνευστικού με χαρακτήρες μικροβιακής αρχής, θα πρέπει να αποσταλούν οι δέουσες καλλιέργειες και θα είναι αναγκαίο η αντιβιοτική αγωγή να αρχίσει αμέσως, διότι τυχόν καθυστέρηση μπορεί να θέσει σε μεγάλο κίνδυνο την έγκυο και το κύημα. Φυσικά, θα χρειαστεί να γίνει χρήση των αντιβιοτικών που ενδείκνυνται για την περίπτωση και τα οποία είναι τα περισσότερο ασφαλή για το κύημα. Βεβαίως, θα πρέπει να υπάρξουν και τα υποστηρικτικά μέτρα για την έγκυο όπως η χρήση αντιπυρετικών, βλεννολυτικών, χορήγηση υγρών, ενδεχομένως χορήγηση οξυγόνου κ.λπ.
Στις περισσότερες περιπτώσεις λοίμωξης του αναπνευστικού, ακόμα και στις εγκύους, δεν χρειάζεται νοσηλεία σε νοσοκομείο. Σε κάποιες οι λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος (π.χ. πνευμονία) απαιτούν την εισαγωγή σε νοσοκομείο, ενώ λίγες είναι οι περιπτώσεις νοσηλείας σε Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ) ή σε ΜΕΘ.
Το ΜΗΤΕΡΑ με οργανωμένη ΜΑΦ και ΜΕΘ, με τμήμα λοιμώξεων, πνευμονολογικό ιατρείο και, βέβαια, με γυναικολογική υποστήριξη για όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι εξοικειωμένο με την αντιμετώπιση παρόμοιων περιστατικών, με τη χρήση των αντιβιοτικών σε εγκύους, καθώς βέβαια και με τη δυνατότητα συνεχούς παρακολούθησης της πορείας του κυήματος, ώστε να παρέμβει αν χρειαστεί.

Μερικές χρήσιμες συμβουλές:

• Αποφυγή κλειστών χώρων, ιδίως κατά τους μήνες έξαρσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού.
• Άμεση προσφυγή σε ιατρό αν υπάρξουν συμπτώματα όπως υψηλός πυρετός, βήχας ξηρός ή παραγωγικός, δύσπνοια ή άλγος πλευριτικό.
• Αν είναι ανάγκη, άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο για περαιτέρω αντιμετώπιση.