Η Αναπτυξιακή Δυσπλασία του Ισχίου στα Νεογνά-Η αξία της πρώιμης διάγνωσης

Από τον Δρ. Αναστάσιο Δάρα,
Ορθοπαιδικό, Υπεύθυνο Ορθοπαιδικού Τμήματος Μαιευτηρίου «Λητώ»

Ο Ιπποκράτης, ο αρχαίος μας πρόγονος, πριν από 2500 χρόνια περίπου, ανέφερε στο μνημειώδες έργο του «Περί άρθρων» : ...όταν δε ισχίον εκπαλές γένηται ες το έσω μέρος εκ γενεής... Μετάφραση: «...όταν όμως το ισχίο εξαρθρωθεί προς τα μέσα εκ γενετής....»
(Ιπποκράτους, «Περί άρθρων», Κεφ. 53, παράγ. 65)
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι ο μεγάλος αυτός πατέρας της ιατρικής ήταν ο πρώτος που εντόπισε τον συγγενή χαρακτήρα της νόσου (εμφάνιση στην εμβρυϊκή ζωή δηλαδή).
Παρόλο που η νόσος αναγνωρίστηκε το 350 π.Χ. περίπου, μόλις το 1800 η ιατρική στρέφει το βλέμμα της προς αυτήν και γίνονται προσπάθειες θεραπείας με μη ενθαρρυντικά όμως αποτελέσματα.
Το ισχίο («γοφός») ενώνει το κάτω άκρο του σώματος με τον κορμό και η πάθηση που μας απασχολεί ονομάστηκε
αρχικά «Συγγενές εξάρθρημα του ισχίου».
Η αιτία της είναι άγνωστη και προκαλεί ένα φάσμα διαταραχών (δυσπλασία), που έχουν ως αποτέλεσμα την ανεπαρκή κατασκευή του σε ποσοστό 3-7 στις χίλιες γεννήσεις νεογνών.
Η παθολογική αυτή κατάσταση του ισχίου είναι δυνατόν, αν δε διαγνωσθεί αμέσως μετά τη γέννηση, ακόμα και στην πιο ελαφρά μορφή της, να οδηγήσει σε σοβαρή παραμόρφωση της άρθρωσης.
Πρέπει εδώ να αναφέρουμε ότι τα περισσότερα παθολογικά ισχία γίνονται φυσιολογικά από μόνα τους μετά τη γέννηση, εκτός και αν επιδράσουν δυσμενείς περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως το «φάσκιωμα» που γνωρίζουμε πολύ καλά από την ελληνική ηθογραφική παράδοση. Η αξία της πρώιμης διάγνωσης για τη θεραπεία (διπλές πάνες, ειδικοί κηδεμόνες απαγωγής των ισχίων κ.λπ.) έγινε γνωστή στα μέσα του 19ου αιώνα και από τότε εφαρμόζονται προγράμματα μαζικής εξέτασης των νεογνών, αμέσως μετά τη γέννηση.
Σήμερα η πάθηση έχει μετονομασθεί σε «Αναπτυξιακή δυσπλασία του ισχίου» διότι παρατηρήθηκε ότι κάποιο- ελάχιστο ευτυχώς-ποσοστό ισχίων που αρχικά θεωρήθηκε φυσιολογικό, αργότερα ανέπτυξε την πάθηση.
Η χρήση του υπερηχογραφήματος στις αρχές της δεκαετίας του 1980 προσέθεσε ένα σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο στην πρώιμη διάγνωση.
Νεογνά ή βρέφη που παρουσιάζουν παράγοντες κινδύνου (οικογενειακό ιστορικό, ισχιακή προβολή κ.λπ.), είναι σκόπιμο να εξετάζονται λεπτομερώς υπερηχογραφικά και κλινικά για την εμφάνιση της νόσου, με συνεχή παρακολούθηση μέχρι τα πρώτα τους βήματα.